Τίτλος ερευνητικής μελέτης: Μελέτη της επίδρασης της συνεχούς έκθεσης σε ισχυρή ακτινοβολία φωτός στη συναισθηματική διάθεση και την ποιότητα του ύπνου ομάδας επαγγελματιών.

Η μελέτη πραγματοποιείται από την εταιρεία «Προαγωγή της Γνώσης στις Ψυχικές Διαταραχές» (ΑμΚΕ), σε συνεργασία με το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Υγείας, Μητέρας, Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας και το Νοσοκομείου Ημέρας της ΑμΚΕ «Ιάσων».

Ερευνητική ομάδα

Επιστημονικά Υπεύθυνος Έρευνας: Μαντωνάκης Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής

Αγγελόπουλος Ηλίας, Καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ

Βιλιάρδου Αικατερίνη, Κοινωνική επιστήμονας, συνεντεύκτρια

Γρηγοριάδου Λαυρεντία-Σοφία, Ψυχολόγος, συνεντεύκτρια

Κανδυλάκη Νεκταρία, Νευροψυχόλογος, συνεντεύκτρια

Μάντζου Αιμιλία, Κλινικός Χημικός, Υπεύθυνη Εργαστηρίου Κλινικής και Μεταφραστικής Έρευνας στην Ενδοκρινολογία, Χωρέμειο Ερευνητικό Εργαστήριο

Ρίτσαρντσον Κλάιβ, Ομότιμος Καθηγητής Εφαρμοσμένης Στατιστικής Παντείου Πανεπιστημίου

Χαλκιαδάκη Ελένη, Εργοθεραπεύτρια, συνεντεύκτρια

Χρούσος Γεώργιος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής, Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Υγείας Μητέρας, Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας

Σκοπός και σκεπτικό της μελέτης

Στόχος της μελέτης είναι να διαπιστωθεί εάν η πολύωρη εργασία των οδοντιάτρων υπό το φως προβολέα 35.000-50.000 lux, επηρεάζει τη συναισθηματική τους διάθεση, τη συμπεριφορά τους και την ποιότητα του ύπνου τους, δεδομένης της επίδρασης του φωτός στους κιρκάδιους ρυθμούς, την έκκριση της μελατονίνης και σε άλλες λειτουργίες και μοριακούς μηχανισμούς.

Σημειώνεται ότι η λάμπα που χρησιμοποιείται στην φωτοθεραπεία που γίνεται σε περιπτώσεις συναισθηματικών διαταραχών είναι μόνο 10.000lux, για 30 περίπου συνεδρίες διάρκειας 20-30 λεπτών. Δηλαδή, η ακτινοβολία φωτός στην οποία εκτίθενται οι οδοντίατροι κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους απασχόλησης είναι ισχυρότερη και πολύ μεγαλύτερης διάρκειας. Εύλογα επομένως τίθεται το ερώτημα αν η εργασία κάτω από αυτές τις συνθήκες έχει κάποιες θετικές ή αρνητικές συνέπειες.

Μέθοδος της έρευνας και διαδικασία

Στη μελέτη προγραμματίζεται να συμπεριληφθούν:

α) 200 οδοντίατροι που εργάζονται στην περιφέρεια της Πρωτεύουσας.

β) Το σύνολο των οδοντιάτρων που εργάζονται στην Οδοντιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ.

γ) Ομάδα ελέγχου που θα αποτελείται από 150 ιατρούς παθολόγους και 50 ιατρούς νευρολόγους που εργάζονται στην περιφέρεια της Πρωτεύουσας. 

Η επιλογή της ειδικότητας των ιατρών της ομάδας ελέγχου έγινε με κριτήριο την μη έκθεσή τους σε ισχυρή και συνεχή ακτινοβολία φωτός κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.

Υλικό μελέτης και τρόπος συλλογής των δεδομένων

Οι συμμετέχοντες θα επιλέγονται συστηματικά από τον διαδικτυακό (πλέον) κατάλογο του «Χρυσού οδηγού», όπου εν γνώση τους έχουν αναρτηθεί τα στοιχεία επικοινωνίας του χώρου εργασίας τους.

Στα προκαθορισμένα ραντεβού, θα χορηγούνται για τους σκοπούς της μελέτης τα εξής:

1) Ενημερωτικό έντυπο της μελέτης, μαζί με προφορικές πληροφορίες και αναλυτικές διευκρινίσεις από τον ερευνητή. Το έντυπο περιλαμβάνει κείμενο συγκατάθεσης συμμετοχής στη μελέτη, διασφάλισης προσωπικών δεδομένων και συγκατάθεσης για την τήρηση και χρήση των προσωπικών δεδομένων. Υπογράφεται από τον ερευνητή και τον ερευνόμενο.

2) Τρεις συσκευές λήψης σιέλου Salivette® (Salivette Cortisol, code blue, SARSTEDT AG) με τις σχετικές οδηγίες αναφορικά με τον τρόπο και τις ώρες δειγματοληψίας.

Και οι εξής κλίμακες αυτοαξιολόγησης:

1. Zung Depression Rating Scale (ZDRS) (Fountoulakis K., et al., 2001)

2. Hypomania Checklist-32 (HCL-32) (Δημέλλης, Δ., 2011)

3. Ελληνικός δείκτης Ποιότητας ύπνου του Pittsburgh (GR-PSQI) (Kotronoulas G., et al., 2010)

Ακόμη, θα συμπληρωθεί ερωτηματολόγιο με δημογραφικά στοιχεία, συνθηκών εργασίας (ωράριο υπό το φως του προβολέα, ένταση φωτός, χρήση προστατευτικών γυαλιών), ωράριο ύπνου, χρήσης ουσιών που επηρεάζουν τον κιρκάδιο ρυθμό, ατομικού ιστορικού και ψυχοκοινωνικής συμπεριφοράς, καθώς και οικογενειακού ιστορικού.